29 października 1611 roku w sali senatu warszawskiego Zamku Królewskiego zdetronizowany car Rosji Wasyl IV Szujski i jego bracia złożyli hołd Królowi Zygmuntowi III, oraz następcy tronu Królewiczowi Władysławowi. Wydarzenie to dosyć błędnie nazywane jest "hołdem ruskim". Tak, ładnie rymuje się z hołdem pruskim, ale dlaczego takie nazewnictwo jest niewłaściwe?
Przede wszystkim pełen tytuł Króla Zygmuna III Wazy to: Sigismundus Tertius Dei gratia rex Poloniae, magnus dux Lithuaniae, Russiae, Prussiae, Masoviae, Samogitiae, Livoniaeque, necnon Suecorum, Gothorum Vandalorumque hæreditarius rex, czyli Zygmunt III, z Bożej łaski Król Polski, Wielki Książę litewski, RUSKI, pruski, mazowiecki, żmudzki, inflancki, a także dziedziczny król Szwedów, Gotów i Wandalów.
Użycie terminu "hołd ruski" brzmi zatem tak, jakby Zygmunt III sam sobie hołd miał składać.
Inna sprawa, że poza moskalami Rusinami są także Ukraińcy, Białorusini, Łemkowie, Bojkowie, Hucule i inne grupy etniczne. Sprowadzenie dziedzictwa historycznego i nie tylko Rusi Kijowskiej do historii Rosji, dla tych narodów i grup etnicznych można uznać za wręcz zniewagę w szczególności dla Ukraińców, którzy bronią teraz nie tylko swojej Ojczyzny przed orkowymi spadkobiercami hord Batu-Chana, ale również obszaru Europy środkowo-wschodniej.
Hołd Szujskich został upamiętniony na zachodniej tablicy kolumny Króla III Wazy w Warszawie. Tekst po łacinie:
"SIGISMVUNDUS III LIBERIS SVFFRAGIIS POLONIAE HAEREDITATE SVCCESSIONE IVRE SVECIAE REX PACIS STVDIIS GLORIAQ INTER REGES PRIMVS BELLO ET VICTORIIS NEMINI SECVNDVS MOSCORVM DVCIBVS METROPOLI PROVINCIIS CAPTIIS EXERCITIBVS PROFLIGATIS SMOLENSCO RECVPERATO TVRCIA POTENTIA AD CHIOCIMVM REFRACTA QVADRAGINTA QVATVOR ANNIS REGNO IMPRENSIS QVADRAGESIMVS QVARTVS IPSE IN REGIA SERIE OMNIVM AEQVAVIT AVT IVNXIT GLORIAM".
W tłumaczeniu na język polski:
Zygmunt III z mocy wolnej elekcji Król Polski, z tytułu dziedziczenia, następstwa i prawa – Król Szwecji, w umiłowaniu pokoju i w sławie pierwszy pomiędzy królami, w wojnie i zwycięstwach nie ustępujący nikomu, WZIĄŁ DO NIEWOLI WODZÓW, STOLICĘ I ZIEMIE MOSKIEWSKIE ZDOBYŁ, WOJSKA ROZGROMIŁ, ODZYSKAŁ SMOLEŃSK, złamał pod Chocimiem potęgę Turcji, panował przez czterdzieści cztery lata, w szeregu czterdziesty czwarty król, dorównał w chwale wszystkim i przyjął ją całą.
Obraz po lewej przedstawia hołd Szujskich autorstwa Jana Kantego Szwedkowskiego. Na zdjęciu po prawej tablica zachodnia kolumny Zygmunta
Tomasz Gontarz