O nauce zdalnej mówi się dziś już na każdym kroku. W końcu temat dotyka nas wszystkich. I chociaż wokół e-lekcji jest dużo zamieszania i negatywnych opinii na ten temat, warto przeanalizować zarówno negatywne jak i pozytywne aspekty edukacji za pośrednictwem komputera. Należy też odpowiedzieć sobie na pytanie, czy zdalne nauczanie jest sytuacją wyjątkową, związaną z panującą epidemią COVID19, czy może wręcz przeciwnie – to dynamicznie rozwijający się model kształcenia przyszłości?
Lekcje online są czymś nowym zarówno dla nauczycieli, rodziców jak i samych uczniów. Choć wcześniej z pewnością byli świadomi istnienia czegoś takiego, jak zdalne nauczanie, pewnie nie zdawali sobie sprawy, że kiedyś sami będą musieli w takich zajęciach uczestniczyć. W nowy tok nauczania trzeba się wdrożyć. Nauczycielom może być trudniej w formie zdalnej przekazać uczniom pewne treści, a uczniom – je zrozumieć. Aby przezwyciężać te problemy, wprowadza się szereg form zdalnego nauczania. Należą do nich:
-
Wideokonferencje
Jest to najpopularniejszy typ zajęć zdalnych. Podczas spotkania online uczniowie mogą wiedzieć się z nauczycielem prowadzącym lekcje oraz z koleżankami i kolegami z klasy. Ten rodzaj zdalnej nauki jest najbardziej zbliżony w swojej formie do zajęć stacjonarnych w szkole. Widać aktywność dzieci i młodzieży oraz zaangażowanie wykładowcy.
-
Asynchroniczna nauka - Kursy otwarte
Uczniowie mają za zadanie przyswoić materiał na podstawie przesyłanych im przez nauczycieli skryptów, notatek, ilustracji, animacji. Jeśli nie jest to połączone z koniecznością wykonywania zadań sprawdzających wiedzę, ta metoda nauczania nie sprawdzi się u osób, które nie lubią się uczyć.
-
Asynchroniczna nauka – zadania do samodzielnego wykonania
Uczniowie dostają zadania, które mają wykonać w określonym czasie. W tym przypadku, podobne jak przy otwartych kursach, nie ma interakcji nauczyciela z uczniem. Ten sposób nauczania raczej nie jest zalecany jako jedyny, ponieważ młodzi ludzie nie zawsze potrafią samodzielnie pracować. Uczniowie często mają problem ze zrozumieniem zadań, które mają do wykonania, jeśli materiał nie został im wcześniej wytłumaczony. Ta forma nauczania może być stosowana jako uzupełniająca.
Wady nauki zdalnej
-
Jedną z wad jest brak bezpośredniego kontaktu z rówieśnikami oraz wykładowcą. Uczniowie i nauczyciele widzą się na wideokonferencji, ale przyzwyczajeni są do stacjonarnego trybu nauczania.
-
Inną wadą może być brak systematyczności w nauce. Po kilku godzinach zajęć przy komputerze pojawia się tendencja do odłożenia pracy domowej na później.
-
Kolejny minus zdalnej nauki to dekoncentracja. W domu jest wiele rzeczy, które rozpraszają. Dlatego też niezbędna jest samodyscyplina.
-
Do wad można również zaliczyć czas przygotowania materiałów do nauki na odległość - jest on z reguły dłuższy.
-
Nie zapominamy również o wszystkich wadach związanych z długim przesiadywaniem przed komputerem. Jest to problematyczne dla oczu, kręgosłupa ale przede wszystkim dla psychiki młodego człowieka.
Zalety nauki zdalnej
Większość osób obawia się zdalnej nauki, okazuje się jednak, że ma ona swoje plusy.
-
Jedną z zalet tej formy zajęć jest możliwość późniejszego wstawania - oszczędność czasu.
-
Kolejną zaletą jest fakt, że uczniowie więcej czasu spędzają ze swoją najbliższą rodziną. Czas spędzony przy komputerze męczy oczy, zatem niezbędne są spacery, wycieczki rowerowe. Można je odbyć wspólnie z innymi członkami rodziny.
-
Wiadomo, że miejsce nauki ma znaczenie, ale zdarzają się przypadki, gdy rodzice muszą pilnie wyjechać. Wówczas wiedzą, że mogą zabrać dziecko ze sobą, ponieważ zdalna nauka może odbyć się w dowolnym miejscu.
-
Istotnym plusem e-lekcji jest fakt, że takie zajęcia minimalizują stres oraz nieśmiałość uczniów.
-
Wspomnijmy również o umiejętnościach, które nabywają uczniowie w związku z obsługą komputera i innych mobilnych urządzeń.
Jak się przygotować do lekcji online?
Wiadomo, że posiadanie komputera lub tabletu z dostępem do Internetu to nie wszystko. Uczestnicy zajęć, a więc zarówno uczeń, jak i nauczyciel, powinni swoje miejsce pracy mieć dobrze oświetlone. Potrzebne jest także wygodne siedzenie. W przypadku zajęć prowadzonych w formie wideokonferencji, należy wyposażyć się w mikrofon, głośniki oraz kamerkę, chyba że wszystko to wbudowane jest w sprzęt, z którego już się korzysta.
Co w przypadku, gdy w rodzinie jest kilkoro dzieci i każde z nich ma zdalne nauczanie? Niezbędne jest zagospodarowanie im oddzielnych pomieszczeń. Najlepiej, jeżeli nauka odbywa się w ciszy, zatem nikt nie powinien w trakcie lekcji przeszkadzać, zarówno nauczycielowi, jak i uczniowi.
Przechodząc na tryb e-lekcji, warto zostawić nawyki, które miało się przy nauce w trybie stacjonarnym. Dobrze, by dziecko pamiętało, że przed zajęciami zdalnymi też trzeba się ubrać, umyć oraz zjeść śniadanie.
Nie każdy uczeń czy wykładowca dobrze radzi sobie z obsługą komputera. W takim przypadku warto poprosić kogoś o pomoc w zapoznaniu nas ze sprzętem oraz z platformą, z jakiej będziemy korzystać.
Porady:
Zaplanuj czas i podziel go na np. cztery obszary:
-
edukacja – np.: indywidualna praca ucznia z materiałami przekazanymi czy wskazanymi przez nauczyciela i według jego wskazówek, zajęcia prowadzone przez nauczyciela on-line (w czasie rzeczywistym) oraz inne formy nauki ucznia (wykonywanie prac domowych, ćwiczeń, czytanie lektur);
-
aktywność ruchowa – w obecnej sytuacji to przede wszystkim wszelkiego rodzaju ćwiczenia, bezpieczne i możliwe do wykonania w warunkach domowych, w tym gimnastyka, taniec;
c. rozrywka – to każda forma zabawy i odpoczynku, która minimalizuje poczucie braku kontaktu z rówieśnikami, okazja do podzielenia się swoimi pasjami, wspólne gry planszowe; pomoc w rozpoznawaniu i rozumieniu emocji (np. w sytuacji doświadczania radości zwycięstwa czy zaakceptowania przegranej).
Nie zapominajmy również, aby sprawdzać, z jakich stron korzystają dzieci czy młodzież. Bezpieczny Internet to hasło, o którym należy stale przypominać. Niestety obecnie, kiedy dzieci coraz więcej przesiadują przy komputerach, są jeszcze bardziej narażone na czyhające w sieci niebezpieczeństwa.
Bez względu na to, czy nauczanie zdalne będzie trwało jeszcze chwilę, czy jednak okaże się, że będzie nam już stale towarzyszyć, musimy zrobić wszystko, żeby zminimalizować jego negatywne aspekty. Jeśli sami uczymy się w ten sposób, pamiętajmy, żeby pielęgnować relacje międzyludzkie i dbać o aktywność fizyczną. Jeśli to nasi bliscy, szczególnie dzieci czy młodsze rodzeństwo zostało „przytwierdzone” do komputera, pilnujmy, żeby było pod kontrolą osoby dorosłej.
Adrianna Gąsiorek