Postać Oswalda Mosleya jest bez wątpienia znana Czytelnikom pisma „Szturm” z jego działalności przedwojennej. Po II wojnie światowej lider BUF był jednym z pierwszych, którzy odeszli od zdyskredytowanej przez wydarzenia wojenne idei faszyzmu Dążył do zbudowania „nacjonalistycznej międzynarodówki”.
Oswald Mosley urodził się 16 listopada 1896 roku w rodzinie arystokratycznej. W wieku 22 lat został wybrany do Izby Gmin. Reprezentował Partię Konserwatywną. Po konflikcie z działaczami partii przeniósł się do Partii Pracy, a następnie 6 marca 1931 roku powołał do życia Nową Partię (The New Party) o charakterze antyliberalnym i autorytarnym, dla której największą wartością był organiczny, korporacyjny naród. W 1932 roku wydał swoją pierwszą książkę pt. „Większa Brytania” (The Greater Britain). Wyłożył w niej analizę problemów gospodarczych dotykających Wielką Brytanię oraz przedstawił sposoby ich rozwiązania.
1 października 1932 roku Mosley powołał Brytyjską Unię Faszystów (British Union of Fascists). Unia wyrosła na fali kryzysu ekonomicznego – faszystowskie hasła zyskiwały szeroki odzew w społeczeństwie. Utrzymywano bliskie stosunku z europejskimi faszystami oraz niemieckimi nazistami. Ugrupowanie szybko zyskiwało nowych członków. Jednak na skutek prowadzenia agresywnej polityki w stosunku do oponentów oraz poprawy sytuacji ekonomicznej państwa około 1935 roku nastąpiła marginalizacja ugrupowania.
W momencie wybuchu II wojny światowej Mosley został internowany. Opuścił areszt w listopadzie 1943 roku. W 1948 roku wrócił do polityki, utworzył Ruch Zjednoczenia (Union Movement), który liczył maksymalnie 8 tys. członków, w szczytowym momencie. Program organizacji opierał się na przedwojennych zasadach BUF z jednym zasadniczym wyjątkiem. Celem organizacji miała być nie silna, zjednoczona Wielka Brytania, ale Europa. W 1973 roku ugrupowanie zmieniło nazwę na Partia Czynu (Action Party) i w tym samym roku zdobyło 6 miejsc w Radzie Większego Londynu. Trzeciego grudnia 1980 roku Oswald Mosley zmarł pozostawiając partię bez ideowego przywódcy.
Powojenna idea czołowego brytyjskiego faszysty skupiała się wokół Europy. Europy – narodu, silnego państwa (złożonego z państw Europy zachodniej), które stanowiłoby alternatywę dla konfliktu ZSRS – USA. Według Mosleya naczelną rolę w przyszłym państwie europejskim powinien odgrywać rząd wraz z parlamentem. Wybory do tych organów miały mieć charakter demokratyczny. Mieszkańcy poszczególnych państw nie powinni obawiać się utraty własnej tożsamości narodowej. 1 marca 1962 roku Oswald Mosley doprowadził do spotkania w Wenecji, gdzie podpisano „Deklarację Europejską”, w której wyłożono zasady budowy nowego imperium.
Poniżej znajduje się pełny zapis "Europejskiej Deklaracji" zatwierdzony i podpisany na konferencji w Wenecji 1 marca 1962 roku:
My, Europejczycy, świadomi tradycji pochodzącej z klasycznej Grecji i Rzymu, pochodzącej z cywilizacji, która od trzech tysięcy lat dawała piękno, naukę oraz przywództwo ludzkości, dawała poczucie przynależności do wspaniałej rodziny, w której kłótnie ukazały heroizm naszych ludów, jednak której podział w przyszłości może zagrozić destrukcją, zagładą i triumfem obcych wartości podobnym do upadku geniuszu Hellady deklarujemy przywiązanie do naszego europejskiego ducha i krwi, które proponujemy nowym pokoleniom, muszącym zmierzyć się z rozbiciem, materializmem oraz siłami walczącymi z naszą historią, siłą naszej gospodarki i świętością naszych tradycji.
Dajemy inspirację, ideały, które nigdy nie zginą.
- Idea Europy - narodu powinna jak najszybciej stać się faktem. Oznacza to, że Europa powinna posiadać wspólny rząd zajmujący się polityką zagraniczną, obroną, polityką fiskalną, rozwojem technologicznym. Nie oznacza to amerykanizacji prowadzącej do zmieszania ludów europejskich, co nie jest ani pożądane ani możliwe.
- Rząd Europejski powinien być wyłaniany w powszechnym głosowaniu wszystkich Europejczyków, co 4 lata. Każda partia powinna mieć możliwość uczestniczenia w wyborach. Wybrany w ten sposób Parlament będzie mógł powołać Rząd, który może odwołać tylko większością 2/3 głosów. Rząd powinien mieć pełnię władzy - to on wypełni wolę wyborców i wprowadzi Europę w nowy wiek.`
- Parlamenty narodowe w każdym państwie Europy – narodu powinny mieć pełnię władzy w zakresie kultury oraz spraw społecznych. Jednak będą podlegać Parlamentowi Europejskiemu w sprawach finansowych, uznawać jego gospodarcze przywództwo.
- Przywództwo ekonomiczne powinno być prowadzone za pomocą mechanizmu kontroli płacy i cen. Po pierwsze, aby zapewnić uczciwą konkurencję w tych samych branżach poprzez wypłatę tych samych pensji czy emerytur i zachować równy udział w zysku jaki wypracuje nauka dla rynku, aby ograniczyć jego wahania. Pozwoli to na zmniejszenie bezrobocia oraz podniesienie poziomu życia. Kapitał i kredyty zostaną udostępnione słabszej części kontynentu, aby pomóc się jej rozwinąć.
- Interwencja Rządu w gospodarkę jest możliwa w trzech wypadkach: regulacji wynagrodzeń i cen, kiedy pojawią się monopole oraz gdy długoterminowy zakup produktów rolnych i innych podstawowych będzie konieczny do stworzenia „trzeciego systemu producentów”. Systemu opierającego się na wolnym społeczeństwie, niezależnym od amerykańskiego kapitalizmu oraz biurokracji komunistycznego tyrana. Naszym obowiązkiem jest europejska solidarność, wzajemna walka z degeneracją europejskiego życia i jego wartości, które jawnie i po kryjomu atakuje komunizm.
- 6. Znacjonalizowane do tej pory przedsiębiorstwa będą lepiej zarządzane przez pracowników i syndykaty niż przez biurokrację. Jednak system regulacji płac i cen w pełnym rozwoju zrodzi pytanie o zasadność kierowania przemysłem przez rząd. Przyniesie taki dobrobyt, iż pracownicy nie będą musieli zastanawiać się nad kontrowersjami cechującymi XIX wiek.
- 7. Powołanie Europy – narodu jako trzeciej siły na świecie będzie wystarczające do utrzymania pokoju. Głównym celem europejskiego Rządu powinno być zapewnienie bezpieczeństwa oraz dążenie do wycofania się Rosji oraz USA z terenów Europy. Europa musi być tak silnie uzbrojona jak USA i Rosja, dopóki wzajemne rozbrojenie tych mocarstw nie zostanie osiągnięte z inicjatywy europejskiego przywództwa. Europa nie powinna mieć obaw związanych z trudnościami gospodarczymi, które spowoduje rozbrojenie, jakie ma kapitalistyczna Ameryka ani nie pragnąć imperialistycznej agresji, jak to robi komunistyczna Rosja.
- Pojawienie się Europy jako trzeciego mocarstwa pozwoli na rozwiązanie politycznej i militarnej dominacji ONZ ponieważ trzy potęgi będą zdolne do porozumienia się między sobą. Światowy pokój zostanie utrzymany dzięki współpracy i wzajemnemu zrozumieniu tych mocarstw reprezentujących rzeczywistość, a nie iluzję i hipokryzję. Produkcja broni nuklearnej ograniczy się do tych trzech potęg dopóki nie zostaną osiągnięte i zabezpieczone wzajemne rozbrojenia.
- Kolonializm powinien zostać zakończony. Powinny zostać utworzone państwa afrykańskie, w których władzę sprawowaliby ludzie pochodzenia afrykańskiego. Takie państwa powinny stanowić 2/3 powierzchni kontynentu. Pozostała 1/3 powinna posiadać mieszane rządy złożone z ludzi pochodzenia europejskiego i afrykańskiego. W krajach czysto afrykańskich, każdy Europejczyk, który zdecyduje się na pozostanie tam, powinien być pozbawiony praw do głosowania. Będzie w tym samym położeniu jak każdy inny, mieszkający w obcym kraju. Zostaną mu zagwarantowane podstawowe prawa do ludzkiego życia w ramach społeczności. Te prawa zostaną uzgodnienie wzajemnie między terytoriami europejskimi i afrykańskimi. Rządy mutlirasowe upadają, przepełnione zachodnią ideą jeden człowiek – jeden głos; nie są w stanie rozwiązywać swoich problemów. Europa musi zdecydować, co chce utrzymać, a z czego zrezygnować. Zjednoczeni Europejczycy będą mieli większe możliwości decydowania o sobie. Dzisiaj brakuje nam tej siły, musimy trzymać się tego co jest nam niezbędne do życia, szczególnie tam, gdzie Europejczycy są zagrożeni na terytorium Afryki .
- Przestrzeń w pełni zjednoczonej Europy, rozciągającej się na ziemiach wyzwolonych przez wycofanie się amerykańskich i rosyjskich wojsk, złożonej z brytyjskich dominiów i innych europejskich terytoriów zamorskich oraz około 1/3 Afryki to wymóg pełnej przestrzeni życia Europejczyków, gdzie będziemy zarazem producentami i konsumentami. To system wolny od lichwy, kapitalizmu, anarchii i komunizmu. W szerokim regionie zamieszkałym przez nasz naród, geniusz nowoczesnej nauki powinien połączyć się z kulturą trzech tysiącleci i pozwolić na osiągnięcie coraz wyższych form życia Europejskiego, które nadal będą inspiracją dla ludzkości.[1]
Działania Mosleya to jedne z pierwszych, których celem było powołanie „międzynarodówki” nacjonalistycznej po II wojnie światowej oraz doprowadzenie do powstania europejskiego superpaństwa przy jednoczesnym ograniczeniu wpływów USA i ZSRS. Sama inicjatywa nie uzyskała większego rozgłosu, jednak wyznaczyła kurs w europejskim nacjonalizmie, który do dziś jest aktualny. Kolejne pokolenia nacjonalistów próbują nawiązywać relacje z działaczami z innych państw, pomimo często trudnych zaszłości historycznych.
Tomasz Kosiński
[1]Mosley O., My life, London 2006, s. 363-367 tłum. T.Kosiński źródło: http://www.konserwatyzm.pl/artykul/11321/postwojenna-idea-europejska